مدرس دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار ما :‏

‏ اشعار حافظ به افتخارات ادبیات ملی ما افزوده است ‏

بیستم ماه مهر در تقویم کشورمان به نام روز بزرگداشت حافظ نامگذاری شده است. به همین مناسبت ، خبرنگار ما با ‏محمدرضا نوذریان ، پژوهش گر و مدرس دروس ادبیات فارسی در دانشگاه گفت وگویی ترتیب داد. وی در این مصاحبه با بیان ‏این که اشعار محمدشيرازي متخلص به «‌حافظ‌» ،شاعرنام‌آورسده ی 8 ، به افتخارات ادبی این سرزمین بزرگ افزوده است ‏تصریح کرد :امروزه پس ازسپری شدن قرن ها،شایدبه ندرت بتوان خانه‌اي رايافت كه ديوان حافظ درآن ‏نباشدوساكنانش،هرازگاهی به غزل‌هاي روح‌نوازآن تفألی نزنند .‏

نوذریان ادامه داد :نفوذاشعاراين شاعربزرگ درميان مردم به قدري بوده وهست كه برخي ابیات غزل های اودربسیاری ازمراسم ‏وآيين‌هاي ملي وسنتي مورداستفاده قرارمی گیرندونامیده شدن 20 مهربه عنوان روزبزرگ داشت اين شاعر،درحقیقت پاسخی به ‏علاقه مندی مردم وادب دوستان به شعراواست‎.‎
او با تاکید بر این که سخن درباره این مردفراموش نشدنی ادبیات ایران بسیاراست ومسلماًپرداختن به افکاروآثاراودر مجالی ‏کوتاه مقدورنخواهدبود خاطرنشان شد : بامروری گذرابراشعارحافظ می توان به جرات اذعان نمودعلاقه مندی ویژه ی لسان ‏الغیب به قرآن مجیدوتبحرش دربهره گیری ازکلام الهی که بی گمان ناشی ازانس باقرآن بوده وخودنیزدر ابیاتی مثل « زحافظان ‏جهان کس چوبنده جمع نکرد / لطایف حکمی باکتاب قرآنی » ویادرغزل شماره ی 447 «ندیدم خوش ترازشعرتوحافظ ‏‏/ به قرآنی که اندرسینه داری » به آن اذعان داشته،تاثیری شگرف درتوفیق وسرآمدی خواجه به جاگذاشت.‏
وی با ابرام بر این که حافظ به انحای مختلف ازدرس های قرآنی بهره هابردوباتامل وتعمق درکلام وحی به غنای شعرش ‏افزود توضیح داد :دراین باره هم مصداق های فراوانی رامی توان یافت مثلاًشاعر برای خلاصی ازاندوه ناشی ازطعن حسود،به ‏بخشی ازآیه ی 216 سوره ی مبارک بقره « … وَعَسَى أَن ْتَكْرَهُواشَيْئًاوَهُوَخَيْرٌلَكُمْ … وَاللَّه ُيَعْلَم ُوَأَنْتُم ‏ْلَاتَعْلَمُونَ،وبساچيزى راخوش نمى داريدوآن براى شماخوب است… وخدامى‏ داندوشمانمی دانید » تمسک جسته ‏وبسیارهنرمندانه،خودرابا « غمناک نبایدبودازطعن حسودای دل / شایدکه چووابینی،خیرتودراین باشد.» دلداری داده است‎.‎
این مدرس دانشگاه تبیین کرد : علاوه برآن،توجه به فلسفه وعرفان ازبرجسته‌ترين ويژگي‌هاي فكري اين شاعرسبك عراقي به ‏شمارمي‌رود زیراوی بارهانکته های ارزشی واخلاقی رادرشعرش جای دادواین مهمات به قدری موردتاکیدشاعربوده اندکه ‏بابیان هاوتعابیرمختلف دردیوانش تجلی یافته اند.‏
نوذریان بیت های« به ملازمان ِسلطان که رسانداین دعارا / که به شُکرِپادشاهی زنظرمَران گدارا»و نیز « رندی آموزوکرم کن ‏که نه‌چندان هنراست / حیوانی که ننوشدمی وانسان نشود»را مثال زد و گفت : این گونه ابیات ازروشن ترین ادله ی انسان ‏دوستی ومردم مداری این شاعر ارزنده به شمارمی روند. ‏
وی اظهار کرد : ابیات متعدددیگر ، هم چنان حکایت ازنگاه حافظ به ارزش های انسانی واسلامی دارندودراین بین شایدبیت ‏زیبای « دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند / دریاب ضعیفان رادروقت توانایی » که به ضرب المثلی سلیس تبدیل شده ‏ازبه یادماندنی ترین ابیات خواجه باشد.‏
او اذعان نمود : کنارهم قرارگرفتن چنین ویژگی هاحافظ راتبديل به فرد برجسته ای كردکه باگذشت صدهاسال بازهم آوازه ی ‏اووارزش کارهایش برسرزبان هاست زیراامکان نداردفرهیخته ای که باسرودن « ثوابت باشدای دارای ِخرمن / اگررحمی ‏کنی برخوشه چینی » ازمهربانی ودستگیری سخن گفته ویادربیت هایی مانند « شاه رابِه بودازطاعت صدساله وزهد / ‏قدرِیک ساعتِ عمری که دراودادکند » ضرورت عدالت گستری وظلم ستیزی را اظهار نموده به بوته ی فراموشی سپرده شود‎. ‎
نوذریان در قسمت دیگری از گفت وگوی خود با خبرنگار ما افزود : تاکنون صاحب نظران واستادان متعددی شرح هاوکتاب ‏های مختلفی درباره ی غزلیات حافظ نوشته اندکه هریک زیبایی هاومختصات خودرادارند. او گفت : به تعبیرمرحوم ‏دکترعبدالحسین زرین کوب درکتاب « ازکوچه رندان » که درباره ی زندگی واندیشه ی حافظ نگاشته،دوخاصیت عجیب ‏درکلام حافظ به عنوان ترانه ای ابدی ، تنوع وتکراراست و تکراردربعضی سخنانش بیش تربه اندیشه های ثابت او مربوط می ‏شوند.‏
این مدرس دانشگاه نتیجه گیری کرد :امروزدرپس قرن هااشعارحافظ به عنوان دربرگیرنده ی پیام های انسانی وبایدهای زندگی ‏شرافتمندانه افتخاری برای فرهنگ وادبیات ماومرجعی برای ادب دوستان وفعالان ادبی است وبراین اساس تعمیم دادن هرچه ‏بیش تراشعارحافظ درجامعه می تواندراهی برای ترویج بایدهای زندگی شایسته نیزباشد‎. ‎

منبع :نشریه ی آذریورد ، شماره ی29‏