سند فرهنگی ملی برای ایرانیان
مدرس دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار آذریورد :
شاهنامه فردوسی سند فرهنگی ملی برای ایرانیان است
مدرس دروس ادبیات فارسی در دانشگاه گفت : شاهنامه فردوسی ، سند فرهنگی ملی برای همه ایرانیان در اقصی نقاط عالم است.
محمدرضا نوذریان که به مناسبت 25 اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی ، در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ما سخن می گفت افزود : این چهره فراموش نشدنی ادب حماسی ایران و جهان با صرف حدود 30 سال از عمر خویش ، این سند فرهنگی و ارزنده را به یادگار گذاشت که نمودی از توانایی های علمی و دانش دوستی ایرانیان است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با یادآوری این که در شاهنامه از سلسله هایی مانند پیشدادیان ، کیانیان ، اشکانیان و ساسانیان سخن به میان آمده است اظهار کرد : حس میهن دوستی شاعر و علاقه او به فرهنگ ، تبار و سربلندی ایران و ایرانی در لابه لای شاهنامه از جمله در بیان رخدادهای مربوط به این سلسله ها استنباط می شوند گویی او در روزگار خود ناملایمات برخاسته از تسلط و بیداد گری های بیگانگان را به خوبی نگریسته ، سپس با مقایسه و تلفیق گذشته و حال ، شاه کارش را پدید آورد.
نوذریان گفت : شاهنامه عموما سه دوره اساطیری ، پهلوانی و تاریخی را شامل می شود که هر یک ، نکات قابل توجهی را دربر دارد و فردوسی در پرداختن به این دوره ها و داستان های مربوط به هرکدام،عفت کلام را فراموش نکرده و حتی در موقعیت هایی که به فراخور مقتضیات ماجرا ، مطلب شرمآمیزی باید نقل می شده ، تعبیر مناسبی را برای آن یافته تا هم خود و هم شخصیت های داستان هایش از پرده دری دور بمانند.
او در ادامه ، تصریح نمود : اگرچه برخی افراد ، تعابیر تاسف باری درباره شاهنامه داشته اند که شاید ناشی از عدم فهم درست شان از متون و مفاهیم نهفته در آن و یا از سر خوش خدمتی به بعضی بیگانگان ایران ستیز حاکم شده براوضاع سیاسی ایران باشد ، شخصیت های ارزنده ای چون شیخ اجل از کار بزرگ دهقان زاده توسی به نیکی یاد کرده اند که این تضمین سعدی در بوستان را « چه خوش گفت فردوسی پاکزاد / که رحمت برآن تربت پاک باد … » می توان از شهود این ادعا برشمرد.
این فعال فرهنگی ، خاطر نشان شد : میراث گران بهای ابوالقاسم فردوسی که در تعبیری می شود آن را نمود آرمانهای فناناپذیر ایرانیان ودربرگیرنده سرگذشت آنان در برابر هجوم بیگانگان دانست و دیگر آثار سترگ به جامانده از بزرگان ادبی کشور تاریخی ایران ، موید غنای فرهنگی و تمدنی این سرزمین پهناور در طول تاریخ است که نباید از کنار آن با کم تفاوتی گذشت.
وی در قسمت دیگری از گفت و گوی خود با خبرنگار ما توضیح داد : از دیگر ویژگی ها و در حقیقت افتخارات مرد خرد ورز و فرهیخته ادبیات ملی ایران زمین که بیت جاودانه اش « به نام خداوند جان و خرد / کزین برتر اندیشه برنگذرد » در طول اعصار زبانزد خاص و عام شده این است که این مسلمان متعهد ، به آموزه های کلام وحی توجه داشته و به دفعات مفاهیم قرآنی را در شاهنامه گنجانده است .
این پژوهش گر زبان و ادبیات فارسی دو بیت در داستان بوذرجمهر « چو داری به دست اندرون خواسته / زر و سیم و اسبان آراسته / هزینه چنان کن که بایدت کرد / نباید فشاند و نباید فشرد » را مثال زد و تبیین نمود : مفهوم مطرح شده در این دوبیت را می توان الهامی از آیه 29 سوره مبارک اسرا «وَلاتَجْعَلْ یَدَک مَغلولةً الی عُنُقک و لاتَبْسُطْها کُلَّ البَسط فَتَقْعُدَ مَلوما محسورا» دانست.
نوذریان گفت : به عنوان نمونه ای دیگر، آن گاه که شاعردر پایان بخش «پادشاهی اردشیر»، با ابیاتی شیوا به ستایش پروردگار پرداخته در حقیقت مضامین آیاتی نظیر آیه 54 سوره اعراف و یا آیه 3 سوره حدید را به زبان شعر بازگویی کرده است .
نوذریان در پایان مصاحبه خود ، وظیفه دانش پژوهان ، دانش دوستان و همه علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ ایران زمین را در این باره خطیر دانست و عنوان نمود : بی شک عرصه بی کران فرهنگ زیرساخت توسعه جوامع بشری است و لذا هرتلاش علمی برای صیانت از دارایی های فرهنگی جامعه ، گامی در راستای ارتقای سطح زندگی بشر به شمار می رود.
منبع: ماهنامه آذریورد شماره 20